«رجعت» از عقاید عمومی و قدیمی است که در ملل مختلف جهان، میان همه اقوام و مذاهب شرق و غرب قبل از اسلام - چه در ادیان آسمانی و چه در ادیان دیگر- وجود داشته و کم و بیش هنوز وجود دارد، اگر چه در پاره‌ای از مذاهب، تأکید بیشتری روی آن شده است، ناگفته نماند که عقیده به رجعت، در هر دینی به نوع خاص خود مطرح شده است، چنانچه در فرهنگ عقیدتی و سیاسی جهان مشاهده می‌شود که هر ایده و اندیشه‌ای برای بسط و ترویج افکار و عقاید خود همت می‌گمارد.

به همین منظور در سلسله مباحثی با تکیه بر کتاب «رجعت در عصر ظهور» تألیف محمدعظیم محسنی دایکندی به طور اجمال به مقوله رجعت و بازتاب آن میان اقوام و ملل مختلف اشاره می‌کنیم:

1 - توجه به عمومی بودن مساله، یعنی یک نوع نگاه به آینده تاریخ و بشر، از دریچه تعالیم ادیان.

2 - توجه به اصول مشترکی که در برنامه آن روز میان همه وجود دارد؛ یعنی نجات فردی و اجتماعی و استقرار کمال و عدالت، در گروه آن روز خواهد بود.

* رجعت در دین یهود

یهودیان نیز در انتظار «ماشیح» هستند تا قوم بنی‌اسرائیل را از بدبختی‌هایی که به آن دچار شده‌اند نجات دهند، در منابع آنان آمده است:

ظهور «ماشیح» فرزند داوود، طی دوران هفت ساله‌ای به وقوع خواهد پیوست، طی سه سال اول، به تدریج قحطی سخت و شدیدی حکمفرفا خواهد شد و اشخاص متقی و پارسا خواهند مرد و آموزندگان تورات، آن را فراموش خواهند کرد، طی دو سال بعد، سیری و فراوانی عظیمی حکمفرما خواهد شد و تورات به سوی آموزندگانش باز خواهد گشت، در سال ششم صداهایی (از آسمان) به گوش خواهد رسید و سال هفتم، جنگ‌ها در خواهند گرفت و پایان این دوران هفت ساله، فرزند داود ظهور خواهد کرد... اگر ملت اسرائیل فقط یک (شبانه روز) شنبه را به طور صحیح نگه دارد، بی‌درنگ فرزند داوود خواهد آمد.

در روایت دیگری از تلمود بیان شده است: «از آغاز خلقت عالم، پادشاه ماشیح به دنیا آمد».

برخی صاحب‌نظران، وی را با داوود، پادشاه اسرائیل یکی می‌دانند.

هم چنین در آیه دیگری آمده است: بعد از آن، بنی‌اسرائیل برگشته و خداوند خدای خود و داوود پادشاه خویش را خواهند طلبید!

در تفسیر این آیه، دانشمندان می‌گویند: «این پادشاه، ماشیح است. اگر جزو زندگان است، اسمش داوود است و اگر جزو مردگانی است که بعداً زنده خواهند شد، نامش داوود است»، این دانشمندان، به رجعت داوود در آخر الزمان تصریح دارند.

البته گروه دیگری از دانشمندان یهود معتقدند ماشیح از نسل پادشاه داوود خواهد بود که در ادبیات دانشمندان یهود، ملقب به «فرزند داوود» است.

همچنین در عهده عتیق، کتاب دوم پادشاهان آمده است: «الشیع» طفل مرده را دعا کرد و آن طفل، هفت مرتبه عطسه زد، پس چشمان خود را باز کرد و زنده شد، مادرش پسر خود را برداشت و بیرون رفت.

«الشیع» نام یکی از پیامبران بنی‌اسرائیل بوده که معجزات زیادی از نقل شده است و نام او در قرآن با نام «الیسع» در دو آیه آمده است.

همچنین یهودیان اولیه می‌گفتند: «موسی از روی حسد، هارون را کشته است!!، آن‌ها قائل شدند که هارون روزی رجعت خواهد کرد.

آن گونه که بیان شد، یهودیان و مسیحیان هم چون شیعیان، به تغییراتی در زمان رجعت، ظهور و قیامت اشاره کرده‌اند، چه در انسان و جسم و بدن او و چه در کیهان و افلاک و موجودات غیر از انسان.

تفاوت عمده رجعت در دین یهود و مسیح با تشیع، در بازگشت بدکاران به این دنیا است، مسیحیان و یهودیان در رجعت، بیشتر در جنبه مثبت زندگی صالحان توجه دارند و خیلی اندک، متعرض حال بدکاران شدند و در دو دین، کیفر آن‌ها به بعد از آخر الزمان موکول شده است، غیر از بدانی که در آن عصر، زنده هستند.

منبع: فارس-مصاف

حمزه محمودی